ارزیابی و تحلیل امنیت آبی بر اساس ماتریس SWOT و QSPM (مورد مطالعه: کشور ایران)

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

2 استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

3 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

چکیده

امروزه مدیریت و حفاظت آب در کشورهای درحال توسعه وتوسعه‌یافته هم اهمیت بالایی دارد. در دهه‌های اخیر مفهوم کمبود آب جای خود را به مفهوم امنیت آب داده است که به طور جامع‌تری، چالش‌های آب ‌محور، مدیریت و تعادل بین حفاظت از منابع و استفاده از آن را مورد بررسی قرارمی‌دهد. برای تحلیل شرایط منابع از شاخص های امنیت آبی استفاده شده است. هدف از این پژوهش ارزیابی و تعیین استراتژی‌های مدیریتی جهت تامین امنیت آبی طی سال‌های 1397-1390 در کشور ایران با رویکرد SWOT و با بهره‌گیری از ماتریس کمّی QSPM جهت اولویت‌بندی راهبردها می-باشد. لذا مهم‌ترین نقاط ضعف و قوت و همچنین فرصت‌ها و تهدیدات در حوضه منابع آب و استراتژی‌های مدیریتی جهت تامین امنیت آبی تبیین گردید. نتایج پژوهش نشان داد که راهبرد اصلی توسعه امنیت آبی در کشور، راهبرد تهاجمی و محافظه‌کارانه است. راهبردهایی که در اولویت قرار داشتند، شامل آموزش و ایجاد سازو کار مشترک بین سازمان‌ها جهت ارائه طرح‌های الگویی و مصرف بهینه آب با کسب امتیاز 4811/3 تعیین گردید. همچنین راهبرد، حفاظت از اراضی، حفظ پوشش گیاهی جهت کاهش خطرات و مهار سیلاب در راستای مدیریت بخش محیط‌زیست جهت توسعه و افزایش امنیت آبی با امتیاز 7645/4 در اولویت قرار گرفت. بنابراین اصلاحات ساختاری برای ارتقای پایداری مالی بخش مدیریت آب، ترویج آبیاری‌های نوین و صرفه‌جویی در مصرف آب، کنترل میزان مصرف و به کارگیری سیاست-های حمایتی از پروژه‌های تأمین و انتقال منابع از جمله استراتژی‌های هستند که دارای اولویت در افزایش امنیت آبی می‌تواند باشد

کلیدواژه‌ها

موضوعات

دانش آب و هیدرولیک
دوره 35، شماره 1
فروردین 1404
صفحه 85-99

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار