بهینه‌سازی مدیریت آبیاری ذرت شیرین با استفاده از مدل AquaCrop: تحلیل سناریوهای کم‌آبیاری و تأثیر سن نشاء

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

چکیده

این پژوهش با هدف ارزیابی توانایی مدل AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد ذرت شیرین تحت شرایط مختلف آبیاری و سن‌های مختلف نشاء انجام شد. آزمایش‌ بصورت کشت بهاره و تابستانه در خاک سیلتی لومی و در اقلیم نیمه‌خشک و سرد در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی اجرا شد. داده‌های مورد استفاده از یک آزمایش میدانی شامل سه سطح آبیاری (۷۵، ۱۰۰ و ۱۲۵ درصد نیاز آبی کامل با روش مستقیم) و دو سن نشاء (۲۰ و ۳۰ روزه) در سال 1397 استخراج شدند. نتایج نشان داد که مدل AquaCrop در شبیه‌سازی عملکرد بلال و زیست‌توده ذرت در شرایط آبیاری کامل (۱۰۰ و ۱۲۵ درصد نیاز آبی) از دقت قابل قبولی برخوردار است (20% < NRMSE). با این حال، در شرایط کمبود آب (۷۵ درصد نیاز آبی)، مدل عملکرد بلال را بیشتر و زیست‌توده را کمتر از حد برآورد کرد که نشان‌دهنده‌ی نیاز به بهبود مدل در شرایط تنش رطوبتی است. شبیه‌سازی عملکرد بلال و زیست‌توده با استفاده از مدل AquaCrop نشان داد که در سال‌های با دمای بالاتر (حدود 32 درجه سانتیگراد)، افزایشی در حدود ۲۰ درصد در عملکرد بلال و زیست‌توده نسبت به سال‌های با دمای پایین‌تر (حدود 15 درجه سانتیگراد) مشاهده می‌شود. تحلیل سناریوهای مختلف آبیاری نشان داد که کاهش ۲۰ درصدی میزان آبیاری (۸۰ درصد نیاز کامل آبی) در طول فصل زراعی، تأثیر منفی قابل‌توجهی بر عملکرد نداشت و می‌تواند به‌عنوان یک راهکار بهینه در مدیریت منابع آبی پیشنهاد شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات