تاثیر بیوچار چوب، لئوناردیت و زغال‌سنگ بر برخی ویژگی‌های کیفی کمپوست حاصل از کمپوست‌شدن مشترک کود دامی و بقایای آلی جنگلی

چکیده

کمپوست­سازی رهیافت موثر مدیریت ضایعات آلی است ولی معایبی همچون تصاعد گازهای خطرناک حین تولید  دارد. برای غلبه بر این معایب معمولا از برخی افزودنی­های آلی و معدنی در فرایند تولید استفاده می­شود. در این پژوهش اثر بیوچارچوبی، لئوناردیت و زغال­سنگ بر برخی ویژگی­ها و شاخص­های کیفی کمپوست مشترک مطالعه شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در طرح پایه کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. فاکتور اول تیمار شامل بیوچار چوبی، لئوناردیت و زغال­سنگ در دو سطح 2 و 4 درصد وزنی و فاکتور دوم زمان شامل 12 هفته بود. در طول فرایند کمپوست­شدن مشترک کود دامی و بقایای آلی جنگلی، دما، pH، EC، غلظت نیتروژن کل، درصد کربن آلی و برخی شاخص­های کیفی همچون شاخص هوموسی­شدن(HI)، نسبت هوموسی­شدن(HR)، درجه پلیمریزاسیون(DP) و مجموع مواد هیومیک(HS) اندازه­گیری شدند. بر طبق نتایج حاصله،  برخلاف pH، در مورد دمای توده کمپوست تیمار­ها تفاوت معناداری با تیمار شاهد داشتند و تیمار زغال­سنگ در سطح 2 درصد بالاترین دما، تیمار لئوناردیت 2 درصد بیشترین طول مدت زمان فاز ترموفیلی و تیمار­های لئوناردیت 2 و 4 درصد بالاترین درصد نیتروژن کل را نشان دادند. در این پژوهش زغال­سنگ در سطح 4 درصد باعث افزایش معنادارEC کمپوست شد. بیوچار و زغال­سنگ باعث افزایش کربن آلی در بستر­های کمپوست شدند. تیمار­های لئوناردیت 2 و 4 درصد بالاترین مقادیر شاخص­های هوموسی­شدن (HS، DP، HI، HR) را ایجاد ولی تفاوت معناداری با یکدیگر نداشتند. به طور­کلی تیمار لئوناردیت از لحاظ شاخص­های رسیدگی کمپوست نهایی و تیمارهای بیوچار و زغال سنگ برای تسریع کمپوست شدن در مراحل اولیه مفید تشخیص داده شدند.

کلیدواژه‌ها